Voor uitgeverijen voer ik verschillende werkzaamheden uit:
structurele redactie van non-fictie;
tekstuele redactie van zowel fictie als non-fictie;
persklaarmaken van zowel fictie als non-fictie;
correctie in Word, PDF en op papier van zowel fictie als non-fictie;
registers maken van Nederlandstalige non-fictie;
vertaling van non-fictie.
Structurele redactie van non-fictie
Mijn ervaring op dit gebied heb ik met name opgedaan door het redigeren van studieboeken voor hbo-studenten en professionals. Deze structurele redactie heb ik steeds gecombineerd met een eerste tekstuele redactieronde. Hierna zijn de auteurs weer aan zet: zij verwerken mijn opmerkingen en herschrijven waar nodig. Vervolgens gaat het manuscript via de bureauredacteur naar degene die de tekstuele redactie doet.
Tekstuele redactie van zowel fictie als non-fictie
Wanneer een manuscript structureel goedgekeurd is, is het tijd voor de tekstuele redactie. In deze ronde let ik op dingen als de leesbaarheid en de interne logica van de alinea's. Ik herschrijf soms zinnen, schrap een hele alinea of voeg wat signaalwoorden toe en verbeter taal- en grammaticale fouten. Het resultaat is een tekst die naar een hoger niveau is getild en waarin nog een paar opmerkingen voor de auteurs staan.
Persklaarmaken van zowel fictie als non-fictie
Over wat persklaarmaken (of persklaar maken) precies inhoudt, verschillen de meningen. De ene uitgeverij noemt wat ik tekstuele redactie heb genoemd persklaarmaken, bij de andere uitgeverij is het de correctieronde en bij een derde is het een aparte ronde. In dat laatste geval houdt persklaarmaken in dat de koppen duidelijk worden aangegeven of gecodeerd, dat de onderschriften van figuren en de bovenschriften van tabellen consistent worden opgemaakt, dat de kaders en streamers van de juiste codes worden voorzien, dat automatisch genummerde opsommingen worden omgezet naar handmatig genummerde lijsten – kortom, dat de tekst klaar wordt gemaakt voor de opmaker. Ik heb ervaring met al deze vormen van persklaarmaken.
Correctie in Word, PDF en op papier van zowel fictie als non-fictie
Wanneer het manuscript inhoudelijk in orde is en tekstueel is geredigeerd, vindt de correctieronde plaats. Ik haal de laatste type-, spel- en grammaticale fouten eruit, controleer of termen consistent op dezelfde manier gespeld worden en zorg dat de interpunctie vlekkeloos is. Vaak wordt deze ronde in Word gedaan. Ik vind dat prettig, want dan kan ik PerfectIt, een add-on voor Word, en mijn macro's op de tekst loslaten, waardoor allerlei eenvoudige fouten zoals dubbele spaties en ontbrekende aanhalingstekens automatisch gemarkeerd of zelfs opgelost worden. Ik heb dan meer hersencapaciteit over om sneaky fouten zoals uitdrukkingen die net niet kloppen te signaleren.
Toch doe ik ook graag correctierondes op papier of in PDF. Het gaat dan om de drukproef, dus dan let ik niet alleen op de tekst, maar ook op de opmaak. Als ik een PDF corrigeer, maak ik gebruik van de functies die Adobe biedt om opmerkingen te plaatsen, tekst door te halen, te vervangen of in te voegen. Het ongedaan maken van een correctie-die-toch-geen-correctie-blijkt-te-zijn is in een PDF wat makkelijker dan op papier, maar die rode pen die bij het corrigeren op papier hoort, spreekt nog steeds tot de verbeelding van mijn voormalig-docentenhart.
Registers maken van Nederlandstalige non-fictie
Bij het maken van een register ben je heel anders met een tekst bezig dan wanneer je redigeert of corrigeert. Je kunt je focusen op de inhoud zonder je af te hoeven vragen hoe logisch alles eigenlijk in elkaar zit en of alles wel correct gespeld is.
Tot nu toe heb ik alleen handmatig registers gemaakt. Ik markeer termen in de papieren drukproef en zet die in een Worddocument. Na een heleboel tussenstappen is het eindresultaat een keurig gealfabetiseerd register.
Vertaling van non-fictie
Zo eens per jaar vertaal ik een boek uit het Engels. Mijn ervaring ligt op het gebied van de non-fictieboeken: levensverhalen en studieboeken. Ik gebruik hiervoor een CAT-tool, memoQ, waardoor ik gebruik kan maken van de terminologielijsten en vertaalgeheugens die ik tijdens het vertalen opbouw, wat de consistentie binnen een vertaling ten goede komt. Dit betekent dat ik een PDF of Wordbestand als brontekst nodig heb, want die kan ik door memoQ laten inlezen.
Opdracht?
Heb je een opdracht waarvoor je een redacteur/corrector/persklaarmaker/registermaker/vertaler nodig hebt? Neem gerust contact met me op, dan kunnen we in gesprek gaan over de mogelijkheden en tarieven. Mocht ik niet de juiste persoon zijn voor deze klus, dan kan ik wellicht iemand uit mijn netwerk aanbevelen.